Những yêu cầu “viễn tưởng” của bản mô tả công việc

Trong quá trình tìm việc, không ít lần chúng ta bắt gặp những bản mô tả công việc với những yêu cầu dường như không thực tế. Những yêu cầu này đôi khi không chỉ gây bối rối cho ứng viên mà còn khiến nhà tuyển dụng khó khăn hơn trong việc tìm kiếm nhân sự phù hợp. Hãy cùng tìm hiểu về những yêu cầu “viễn tưởng” của bản mô tả công việc thường gặp và cách ứng viên có thể đối phó với chúng.

Bản mô tả công việc và hình tượng nhân viên lý tưởng

Có một thực trạng hiện nay đó là các ứng viên khi tìm việc thường xem rất kĩ những yêu cầu mà công việc đề ra, sau đó nếu cảm thấy mình không đáp ứng được mọi yêu cầu nhà tuyển dụng đề ra, họ sẽ bỏ qua nó và đi tìm một công việc khác. Họ sợ nếu ứng tuyển sẽ bị từ chối, và không muốn làm mất thời gian của nhà tuyển dụng cũng như của chính bản thân họ. Bản mô tả công việc không miêu tả về con người thật. Nó vẽ nên một mẫu nhân viên lý tưởng mà các công ty thường không quá trông đợi rằng họ sẽ tìm được những ứng viên như vậy.

“Khi viết mô tả công việc, nhà tuyển dụng đưa tất cả mọi thứ mà họ trông đợi ở một nhân viên hoàn hảo vào đó. Đó là một danh sách tất cả những thứ mà họ cần, tiếp đến là những thứ mà họ cho rằng sẽ sử dụng trong tương lai hoặc đang xem xét sử dụng nó.”, ông Scott Purcell, một chuyên gia tuyển dụng kĩ sư công nghệ, công ty Jobspring Partners nói.

Nhà tuyển dụng dường như trở nên “quá phấn khích” và liệt kê quá nhiều thứ, mặc dù chỉ một phần rất nhỏ trong bản mô tả mới thực sự là những yêu cầu chủ chốt. Tuy nhiên, khi được hỏi giữa một ứng viên có đầy đủ tất cả các kĩ năng được liệt kê và một ứng viên chỉ có khoảng 4-5 kĩ năng nhưng lại có chuyên môn, họ sẽ chọn ai. Câu trả lời là ứng viên thứ hai. Họ chú trọng đến thực lực và khả năng làm việc hơn là những kĩ năng được liệt kê trong bản mô tả công việc.

Ví dụ, nếu bạn xem bất kì đăng tuyển kĩ sư của Facebook, bạn sẽ thấy những yêu cầu như cần bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ về khoa học máy tính. Thực tế lại không phải như vậy, theo Serkan Piantino, lãnh đạo văn phòng Facebook ở New York.

Đối với những người tìm việc, cụm từ “yêu cầu công việc” dường như có một uy lực rất lớn, nó làm họ chùn bước trước những công việc mà thực tế họ có thể làm rất tốt.

Yêu Cầu Kinh Nghiệm Làm Việc Quá Cao

Một trong những yêu cầu “viễn tưởng” phổ biến nhất là đòi hỏi ứng viên phải có nhiều năm kinh nghiệm làm việc, thậm chí cho các vị trí entry-level.:

Thực tế không hợp lý: Nhiều nhà tuyển dụng yêu cầu ứng viên có từ 3-5 năm kinh nghiệm cho các công việc mà thường chỉ cần kinh nghiệm ít hơn. Điều này đặc biệt vô lý đối với những công việc dành cho người mới tốt nghiệp.
Hệ quả: Điều này dẫn đến việc nhiều ứng viên tiềm năng bị loại bỏ một cách oan uổng, và nhà tuyển dụng có thể bỏ lỡ những tài năng trẻ sáng giá.
Nhà tuyển dụng cần xem xét lại yêu cầu kinh nghiệm, đặc biệt đối với các vị trí không đòi hỏi kỹ năng quá chuyên sâu. Thay vào đó, họ nên tập trung vào tiềm năng và khả năng học hỏi của ứng viên.

Kết Hợp Nhiều Kỹ Năng Chuyên Môn Không Liên Quan

Một bản mô tả công việc “viễn tưởng” khác thường kết hợp nhiều kỹ năng chuyên môn không liên quan vào một vị trí duy nhất.

Sự phức tạp không cần thiết: Yêu cầu một ứng viên phải giỏi cả lập trình, thiết kế đồ họa, và marketing cho cùng một vị trí là điều khó khả thi.
Lãng phí nguồn lực: Thay vì tập trung vào việc tuyển dụng những chuyên gia trong từng lĩnh vực cụ thể, doanh nghiệp lại lãng phí thời gian và công sức vào việc tìm kiếm một “siêu nhân”.
Nhà tuyển dụng nên xác định rõ những kỹ năng cốt lõi cần thiết cho từng vị trí và tuyển dụng những ứng viên chuyên môn hóa, thay vì cố gắng tìm một người có tất cả kỹ năng không liên quan.

Yêu Cầu Trình Độ Học Vấn Quá Cao

Một số bản mô tả công việc yêu cầu ứng viên phải có bằng cấp cao, thậm chí đối với những công việc không đòi hỏi trình độ học vấn quá mức.

Không thực tế: Nhiều công việc thực tế không đòi hỏi bằng thạc sĩ hay tiến sĩ, nhưng nhà tuyển dụng vẫn đưa ra yêu cầu này.
Khả năng tiếp cận hạn chế: Điều này khiến nhiều ứng viên tiềm năng, có kinh nghiệm và kỹ năng phù hợp nhưng không có bằng cấp cao, bị loại bỏ.
Nhà tuyển dụng cần đánh giá lại yêu cầu học vấn dựa trên thực tế công việc và ưu tiên kinh nghiệm cũng như kỹ năng thực tế của ứng viên.

Kỳ Vọng Quá Cao Về Khả Năng Làm Việc

Một số nhà tuyển dụng có những kỳ vọng phi thực tế về khả năng làm việc của ứng viên, như phải sẵn sàng làm việc 24/7 hay hoàn thành khối lượng công việc khổng lồ trong thời gian ngắn.

Gánh nặng không cần thiết: Điều này không chỉ gây áp lực lớn lên ứng viên mà còn làm giảm hiệu quả công việc do thiếu sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
Sức khỏe tinh thần: Kỳ vọng quá cao có thể dẫn đến stress, burnout và thậm chí là sự rời bỏ công việc sớm.
Nhà tuyển dụng nên đặt ra những kỳ vọng thực tế, dựa trên khả năng và giới hạn của con người. Họ nên tạo môi trường làm việc lành mạnh, hỗ trợ ứng viên phát triển và duy trì sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

Lời khuyên: Ứng viên nên tự tin hơn vào khả năng của mình

Tóm lại, những yêu cầu trong bản mô tả công việc, chỉ có một phần là yêu cầu thực sự cần có, những cái còn lại chỉ là những gì nhà tuyển dụng trông đợi có được từ nhân viên. Nếu bạn đáp ứng được thì quá tốt, nếu không thì đó cũng không phải một vấn đề đáng lo ngại. Bạn hoàn toàn có thể được đào tạo khi bắt đầu làm việc. Đừng vì cảm thấy mình không đáp ứng đủ mọi yêu cầu đặt ra mà không gửi hồ sơ cho nhà tuyển dụng. Làm như vậy bạn đã tự đánh mất cơ hội của mình. Điều quan trọng nhất mà nhà tuyển dụng muốn có chính là khả năng, thực lực của bạn. Hãy tự tin ứng tuyển, bạn nhất định sẽ thành công.