Eye contact là gì? Làm thế nào vượt qua nỗi sợ giao tiếp bằng ánh mắt?

Eye contact, hay giao tiếp bằng mắt, là một phương thức giao tiếp hiệu quả trong mọi cuộc đối thoại. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể thoải mái duy trì giao tiếp bằng mắt với người khác, nhiều người cảm thấy lúng túng hoặc thậm chí sợ hãi khi phải nhìn vào mắt đối phương trong khi trò chuyện. Vậy, eye contact là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến nỗi sợ giao tiếp bằng ánh mắt? Làm thế nào để vượt qua nó? Hãy cùng VietnamWorks HR Insider khám phá những vấn đề này trong bài viết dưới đây.

Eye contact là gì?

Eye contact nghĩa là giao tiếp bằng ánh mắt, là hành động nhìn thẳng vào mắt người đối diện trong quá trình giao tiếp. Đây là một yếu tố quan trọng giúp tạo nên sự kết nối, sự hiểu biết và lòng tin giữa các cá nhân. Eye contact không chỉ là một phần của giao tiếp phi ngôn ngữ, mà còn là cách để thể hiện cảm xúc, sự chú ý và sự tôn trọng đối với người đối diện.

Eye contact nghĩa là giao tiếp bằng ánh mắt (Nguồn: Internet)

Sức mạnh của eye contact

Giao tiếp bằng mắt là một kỹ năng quan trọng, ảnh hưởng lớn đến cách người khác nhìn nhận bạn trong cả mối quan hệ cá nhân và công việc. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc duy trì eye contact trong các cuộc trò chuyện mang lại nhiều lợi ích, bao gồm:

• Giúp người khác dễ dàng nhớ khuôn mặt của bạn hơn.
• Xây dựng kết nối: Eye contact giúp tạo ra sự gắn kết giữa hai người, tạo cảm giác tin tưởng và thấu hiểu lẫn nhau.
• Truyền tải thông điệp: Ánh nhìn có thể truyền tải nhiều thông tin phi ngôn ngữ mà lời nói không thể diễn đạt, chẳng hạn như cảm xúc, thái độ và ý định.
• Thu hút sự chú ý: Giao tiếp bằng mắt giúp thu hút sự chú ý của người đối diện, khiến họ tập trung vào những gì bạn đang nói.
• Thể hiện sự tự tin: Nhìn vào mắt người khác khi giao tiếp thể hiện sự tự tin và bản lĩnh của bạn.
• Tạo ấn tượng tốt đẹp: Giao tiếp bằng mắt hiệu quả giúp bạn tạo ấn tượng tốt đẹp với người đối diện và xây dựng mối quan hệ tích cực.

Xem thêm: 5 kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ cho sự thành công

E ngại giao tiếp bằng mắt (eye contact), bạn sẽ mất gì?

Nếu bạn e ngại eye contact (giao tiếp bằng ánh mắt), bạn có thể đánh mất nhiều cơ hội quan trọng, chẳng hạn như:

• Giảm sự tự tin: Khi không thoải mái duy trì eye contact, bạn có thể cảm thấy kém tự tin khi tương tác với người khác.
• Giảm khả năng đọc hiểu ngôn ngữ cơ thể: Điều này có thể dẫn đến việc hiểu sai ý và gây ra xung đột hoặc hiểu lầm giữa các cá nhân.
• Khó kết nối với người khác: Cảm giác khó chịu và không thoải mái khi tương tác với người lạ có thể làm giảm khả năng xây dựng mối quan hệ.

Dễ hoảng loạn: Khi lo lắng về việc giao tiếp bằng mắt, cơ thể bạn có thể tiết ra hormone gây căng thẳng, dẫn đến các triệu chứng như đổ mồ hôi, tim đập nhanh và khó thở.

Biểu hiệu của việc lo lắng khi eye contact là gì?

Tình trạng lo lắng khi giao tiếp bằng mắt là vấn đề khá phổ biến, thường xuất hiện trong nhiều tình huống như phát biểu trước công chúng, phỏng vấn xin việc, trò chuyện hay tương tác xã hội. Nếu bạn là người gặp phải nỗi sợ này, bạn có thể thường xuyên cảm thấy khó chịu, bối rối và trải qua một số dấu hiệu như:

• Né tránh nhìn vào mắt người đối diện: Đây là biểu hiện phổ biến nhất của việc lo lắng khi giao tiếp bằng mắt.
• Chớp mắt liên tục: Chớp mắt quá nhiều có thể khiến bạn trông thiếu tự tin và lo lắng.
• Nhìn vào những vật khác: Khi lo lắng, bạn có thể có xu hướng nhìn vào những vật khác xung quanh thay vì nhìn vào mắt người đối diện.
• Toát mồ hôi: Toát mồ hôi tay hoặc trán là một biểu hiện của sự lo lắng.
• Cảm thấy bồn chồn: Khi lo lắng, bạn có thể cảm thấy bồn chồn và khó chịu.

Những dấu hiệu này có thể gây cản trở trong việc giao tiếp hiệu quả và làm giảm khả năng tạo dựng mối quan hệ với người khác.

Biểu hiện của việc lo lắng eye contact (Nguồn: Internet)

Lý do nhiều người né tránh giao tiếp bằng ánh mắt?

Dù bạn nhận thức được nỗi sợ giao tiếp bằng mắt, có thể bạn chưa tìm hiểu kỹ về nguyên nhân của sự lo lắng này. Ngoài lý do tâm lý cá nhân, nó còn liên quan đến rối loạn lo âu xã hội.

Ngoài ra, nhiều người cảm thấy bất an khi bị nhìn thẳng vào mắt, đặc biệt nếu họ không tự tin về hình ảnh hoặc giá trị của bản thân. Thiếu tự tin tạo ra cảm giác không an toàn, khiến việc duy trì eye contact trở nên khó khăn.

Đôi mắt được ví như “cửa sổ tâm hồn”, mắt không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn thể hiện cảm xúc sâu sắc. Khi trò chuyện, nhiều người lo lắng rằng đối phương có thể đọc được suy nghĩ hoặc ý định thật sự của mình.

Trạng thái tâm lý hiện tại cũng ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp bằng mắt. Các tình huống căng thẳng hoặc tâm trí rối bời có thể khiến việc duy trì eye contact trở nên khó khăn hơn.

Trạng thái tâm lý ảnh hưởng đến khả năng eye contact (Nguồn: Internet)

Cách để vượt qua nỗi sợ giao tiếp bằng ánh mắt và duy trì eye contact

Để vượt qua nỗi sợ và duy trì eye contact hiệu quả, dưới đây là một số cách mà VietnamWorks HR Insider chia sẻ đến bạn.

Giảm lo lắng về giao tiếp bằng ánh mắt

Thay vì lao vào những tình huống giao tiếp bằng mắt đầy áp lực, hãy bắt đầu từ những bước nhỏ và dễ dàng hơn:

• Bắt đầu với những người thân quen: Hãy luyện tập giao tiếp bằng mắt với những người bạn cảm thấy thoải mái và an toàn, như gia đình, bạn thân. Ví dụ, nhìn vào mắt nhau khi trò chuyện trong bữa ăn gia đình hoặc duy trì giao tiếp bằng mắt khi đi dạo cùng bạn bè.
• Dần dần tăng mức độ khó: Sau khi đã quen với việc giao tiếp bằng mắt với người thân quen, hãy thử thách bản thân với những đối tượng khác, như bạn bè mới, đồng nghiệp hoặc người lạ. Bắt đầu từ những cuộc trò chuyện ngắn và đơn giản, sau đó dần dần tăng thời gian giao tiếp và mức độ phức tạp của cuộc trò chuyện.
• Luyện tập trước gương: Đứng trước gương và nhìn vào mắt chính mình. Hãy tập trung vào ánh nhìn của bạn, điều chỉnh biểu cảm khuôn mặt và mỉm cười. Việc luyện tập này giúp bạn trở nên tự tin và thoải mái hơn khi giao tiếp bằng mắt với người khác.
• Sử dụng công nghệ hỗ trợ: Nếu bạn cảm thấy quá lo lắng khi giao tiếp bằng mắt trực tiếp, hãy thử sử dụng các công nghệ hỗ trợ như video call hoặc chat trực tuyến. Việc này giúp bạn làm quen với việc giao tiếp bằng mắt trong một môi trường thoải mái hơn và dần dần tăng cường sự tự tin.

Giảm lo lắng về eye contact (Nguồn: Internet)

Lắng nghe tích cực

Lắng nghe tích cực trong giao tiếp không chỉ giúp bạn thấu hiểu người đối diện mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao tiếp bằng mắt hiệu quả. Hãy thể hiện sự quan tâm bằng cách:

• Giao tiếp bằng mắt: Duy trì giao tiếp bằng mắt trong khi người khác đang nói chuyện.
• Biểu cảm khuôn mặt: Thể hiện sự tập trung và quan tâm bằng cách gật đầu, mỉm cười và có những biểu cảm khuôn mặt phù hợp với nội dung cuộc trò chuyện.
• Ngôn ngữ cơ thể: Cởi mở ngôn ngữ cơ thể bằng cách hướng cơ thể về phía người đối diện, tránh khoanh tay hoặc biểu hiện cử chỉ thiếu tập trung.
• Đặt câu hỏi: Khuyến khích người đối diện chia sẻ bằng cách đặt những câu hỏi phù hợp và thể hiện sự quan tâm đến câu trả lời của họ.

Sử dụng Chameleon Effect

“Hiệu ứng tắc kè hoa” (Chameleon Effect) là một kỹ thuật tâm lý học mô tả xu hướng vô thức bắt chước hành vi của người khác. Việc áp dụng hiệu ứng này trong giao tiếp bằng mắt có thể giúp bạn tạo sự kết nối và thu hút sự chú ý của người đối diện:

• Bắt chước nhịp điệu giao tiếp bằng mắt: Tăng hoặc giảm tốc độ chớp mắt, thời gian nhìn vào mắt và hướng nhìn theo người đối diện.
• Phản chiếu biểu cảm khuôn mặt: Mỉm cười khi họ mỉm cười, cau mày khi họ cau mày hoặc nghiêng đầu khi họ làm vậy.
• Điều chỉnh tư thế cơ thể: Gương mặt hướng về phía người đối diện, ngồi thẳng và cởi mở ngôn ngữ cơ thể.

Áp dụng các cách eye contact hiệu quả

Khi đang trò chuyện trực tiếp với ai đó hoặc nhìn vào một nhóm, bạn nên chọn vị trí ngay giữa hoặc hơi phía trên mắt đối phương. Nếu cảm thấy không thoải mái, hãy thử để ánh nhìn hơi mất tập trung để thư giãn. Thỉnh thoảng, hãy chuyển ánh nhìn sang nơi khác để tránh việc nhìn chằm chằm, điều này có thể gây khó chịu cho người khác. Dưới đây là một số mẹo giao tiếp bằng mắt hữu ích:

• Tạo eye contact ngay từ đầu: Thiết lập giao tiếp bằng mắt trước khi bắt đầu nói chuyện với ai đó.
• Áp dụng quy tắc 50/70: Duy trì eye contact 50% thời gian khi nói và 70% khi lắng nghe.
• Duy trì ánh nhìn trong 4-5 giây: Giữ eye contact trong khoảng thời gian này để dễ dàng ghi nhớ màu mắt của đối phương.
• Chuyển ánh nhìn từ từ: Khi cần nhìn đi chỗ khác, hãy thực hiện một cách chậm rãi để tránh trông ngại ngùng hoặc lo lắng.
• Sử dụng kỹ thuật tam giác: Thay vì nhìn xuống hoặc chỗ khác, hãy nhìn vào các điểm khác trên khuôn mặt đối phương, tạo một hình tam giác nối giữa hai mắt và miệng của họ. Mỗi 4-5 giây, bạn có thể chuyển ánh nhìn qua các đỉnh của tam giác.

Thực hiện cử chỉ thay thế: Nếu cảm thấy không thoải mái với việc giao tiếp bằng mắt, hãy gật đầu hoặc sử dụng cử chỉ thích hợp để tạo sự tự nhiên, thay vì đột ngột nhìn đi nơi khác.

Giao tiếp bằng mắt là một trong những kỹ năng mềm quan trọng giúp bạn xây dựng mối quan hệ, truyền tải thông điệp hiệu quả và tạo ấn tượng tốt đẹp với người đối diện. Hãy áp dụng những bí quyết mà HR Insider trong bài viết này để sử dụng eye contact một cách hiệu quả nhất nhé.

Nắm bắt thông tin tuyển dụng mới nhất và tham gia ứng tuyển tại VietnamWorks! Top các nhà tuyển dụng cùng việc làm tiềm năng đa dạng: Thế Giới Di Động tuyển dụng, MWG tuyển dụng, Xanh SM Bike tuyển dụng, 24h tuyển dụng, Công ty LEGO tuyển dụng, TAM SƠN tuyển dụng, Vietjet Air tuyển dụng và CC1 tuyển dụng.

Xem tiếp: Kỹ năng giao tiếp là gì? 7 yếu tố giúp cải thiện kỹ năng giao

— HR Insider —

VietnamWorks – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam