Bạn sẽ làm gì nếu như bạn phát hiện ra một chú cánh cụt bị “nhét” trong tủ lạnh? Bạn mô tả màu vàng với một người mù như thế nào? Ở Mỹ có bao nhiêu miếng pizza được tiêu thụ mỗi năm? Các câu hỏi này thoạt nghe có vẻ khá “điên rồ”, nhưng tất cả chúng đều có điểm chung là được hỏi bởi các nhà tuyển dụng chuyên nghiệp, và đôi khi đóng vai trò quyết định trong suốt cả một quá trình phỏng vấn.
Nguyên nhân là bởi hầu hết các nhà tuyển dụng đều biết ứng viên có thể liệt kê ra hàng loạt danh sách những kỹ năng như tư duy, sáng tạo, khả năng làm việc dưới áp lực trong CV. Tuy nhiên, cách tốt nhất và nhanh nhất để kiểm tra độ chính xác của các kĩ năng này đó là tiếp cận ứng viên bằng những câu hỏi “xoáy” và khó lường trước được. Hơn nữa, trong đời đại mà ứng viên có thể dễ dàng tìm thấy những câu hỏi để chuẩn bị, dự phòng, các câu hỏi mang tính chất bất ngờ thường sẽ giúp họ khám phá được nhiều điều hơn về ứng viên.
Michael Pearce, một nhà tuyển dụng chăm sóc sức khỏe của Addison Group cho biết, những loại câu hỏi này cho phép ông đi sâu hơn vào quá trình suy nghĩ của ứng viên và đánh giá các kiểu tính cách của họ.
Trò chơi Board Game bạn yêu thích là gì?
Pearce thường đặt câu hỏi cho các ứng viên về trò chơi Board Game yêu thích của họ. Ông cho rằng cách làm này sẽ giúp ông đánh giá tốt hơn, phản ứng của ứng viên thường sẽ tiết lộ nhiều hơn về tính cách và thế mạnh chuyên môn của họ so với sơ yếu lý lịch.
Ví dụ, nếu một ứng viên chọn Ma Sói, có thể rút ra được rằng ứng viên này có thế mạnh trong việc quan sát, phán đoán và tư duy một cách có chiến lược. Những kỹ năng cần thiết của một trò chơi Ma Sói cũng có thể là thế mạnh của ứng viên.
Bạn làm sandwich với bơ đậu phộng và thạch dẻo như thế nào?
Khi các nhà tuyển dụng hỏi những câu hỏi mở, Pearce chia sẻ, thường không có câu trả lời sai, nhưng những câu hỏi cụ thể hoặc chi tiết có thể tiết lộ rằng nhà tuyển dụng đang tìm kiếm một thứ gì đó chính xác. Ví dụ, Pearce nói rằng một khách hàng đã yêu cầu ông hỏi mỗi ứng viên cách làm bánh sandwich với bơ đậu phộng và thạch dẻo.
Họ đặc biệt tìm kiếm những người có khả năng mô tả hết mức có thể, ông nói, bởi họ cho rằng vai trò này đòi hỏi những kỹ năng giao tiếp mạnh mẽ. Họ đang tìm kiếm xem liệu ứng viên có đi chi tiết vào quá trình từng bước làm sandwich như thể họ đang giải thích điều gì với một người chưa bao giờ nghe qua khái niệm kết hợp sandwich với bơ và thạch.
Bữa sáng yêu thích của bạn là gì? Tại sao?
Scott Dobroski, giám đốc truyền thông cao cấp của Glassdoor, cũng tạo ra sự khác biệt với các câu hỏi khá kỳ quặc của mình. Ông giải thích rằng các câu hỏi kết thúc mở thường nhằm kiểm tra sự sáng tạo và tư duy phản biện, trong khi các câu hỏi định lượng hơn được thiết kế để kiểm tra cách ứng viên giải quyết vấn đề dưới áp lực. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp, Dobroski nói rằng các nhà quản lý tuyển dụng thường quan tâm đến quá trình tư duy đằng sau câu trả lời hơn là chính câu trả lời.
Chẳng hạn như câu hỏi bữa sáng yêu thích của bạn là gì và tại sao? Một người có thể đáp đó là món Cheerios, bởi đó là món ăn của nhà vô địch và giải thích lí do vì sao họ là nhà vô địch tại nơi làm việc trước đây của mình. Đó là một câu hỏi mang tính chất gợi mở, bạn có thể trả lời bất cứ điều gì nhưng phải thật sự liên quan đến công việc để tạo ra sự khác biệt giữa bạn với các đối thủ cạnh tranh khác. Dobroski cũng cho biết thêm, câu hỏi này cũng tiết lộ một số điều về tính cách của ứng viên, điều này có thể giúp xác định xem họ có phù hợp với văn hóa của công ty hay không.
Bạn sẽ dùng bao nhiêu cây bút chì để lấp đầy căn phòng này?
Các câu hỏi phỏng vấn định lượng tương tự nhằm gợi lên một lời giải thích chi tiết, nhưng đồng thời cũng tiết lộ cách ứng viên tiếp cận những thách thức dưới áp lực hơn là phản ánh tính cách của họ. Chẳng hạn, nhà tuyển dụng có thể hỏi ứng viên sẽ dùng bao nhiêu cây bút chì để lấp đầy căn phòng phỏng vấn này.
Những gì họ đang tìm kiếm không phải là một câu trả lời, mà là cách ứng viên suy nghĩ để đi đến một giải pháp hoặc một kết luận, bởi vì đó là những gì ứng viên sẽ dành cả ngày để làm khi bắt đầu một công việc, ông Dobroski nói. Mỗi ngày họ phải đối mặt với những thách thức mới dù có được lường trước hay không, và phải giải quyết mọi vấn đề. Đó là một phần của công việc hiện nay.
Dobroski cũng giải thích thêm rằng khi đối mặt với một câu hỏi định lượng, các ứng viên nên cố gắng hết sức để suy nghĩ, thoải mái đặt câu hỏi và thậm chí yêu cầu thêm thời gian để suy nghĩ kỹ trước khi trả lời. Hãy đặt câu hỏi để có câu trả lời hay nhất. Chẳng hạn, với câu hỏi trên, hãy hỏi như “Chúng có nhất thiết phải là bút chì có kích thước tiêu chuẩn không? Hay “Có quy định về độ dày bút chì không?” hoặc “Tôi có được tự ý làm bất cứ điều gì để gọt bút chì trước không?”.
Nếu trong một hộp bút chì màu, bạn sẽ chọn mình là màu nào?
Khi nói đến những câu hỏi phỏng vấn kỳ quặc, có rất ít ứng viên có thể dự đoán được chúng, và điều đó cũng chẳng sao cả, Alison Doyle, tác giả và chuyên gia tìm kiếm việc làm cho The Balance Careers, chia sẻ.
Thay vì cố gắng đoán trước nhà tuyển dụng, hãy thử tìm nhiều cách khác nhau để chuẩn bị cho những câu hỏi bất ngờ. Những gì bạn có thể nghĩ là nếu bạn được hỏi một câu nào đó vượt ngoài sự chuẩn bị, bạn sẽ phản hồi nhà tuyển dụng như thế nào.
Hãy bình tĩnh, suy nghĩ một chút và nhớ rằng bạn có thể đặt câu hỏi nếu bạn cần, cô chia sẻ. Hãy thử phát huy độ sáng tạo của bạn, chẳng hạn nếu như họ hỏi: “Trong một hộp bút màu, bạn sẽ là màu gì và tại sao?” Nhà tuyển dụng đang nhìn vào cách bạn trả lời nhiều hơn là câu trả lời của bạn.
Khi được hỏi một câu hỏi “xoáy” trong một cuộc phỏng vấn xin việc, quan trọng hơn cả là ứng viên vẫn có thể thoải mái sáng tạo và thể hiện khả năng trình bày câu trả lời của họ hơn là đem đến một câu trả lời hoàn toàn chính xác. Xét cho cùng, các câu trả lời có thể vô lý như chính các câu hỏi trên, miễn là ứng viên có thật sự dành thời gian để suy ngẫm đằng sau câu hỏi và trả lời với mục đích rõ ràng hàm ý ở bên trong.
— HR Insider / Theo fastcompany —
VietnamWorks.com – Website tuyển dụng trực tuyến số 1 Việt Nam
Bài viết dành riêng cho thành viên của HR Insider.
